Na de val van de muur in 1989 trof een journalist en kunstliefhebber op een Berlijnse rommelmarkt tientallen constructivistische collages en fotomontages aan. Achter de enigmatische signatuur K.W. ging Karl Waldmann schuil, een artiest die rond 1890 in Dresden werd geboren en in 1958 samen met zijn Russische vrouw in een Sovjetwerkkamp verdween. De voorbije jaren doken er bijna duizend werken van zijn hand op. Onlangs werd een nummer van *Le Monde Diplomatique* volledig geïllustreerd met de politiek geladen knipsels waarin Waldmann met het nazisme en met Stalin afrekende. Vandaag is de Brusselse galerie Polar omgebouwd tot een schatkamer waar zijn beste werk voor zichzelf mag spreken. Er zijn lichtjes dadaïstische fotocollages en strak opgebouwde, dynamische maar evenwichtige assemblages van knipsels uit kranten en tijdschriften, splinterbommen van beelden met motieven als het hakenkruis, de grote stad, woorden en vrouwen. Een zwarte balk of een rode wig geeft de toon aan - bloed, dood en waanzin. Het scheermes verminkt, de schaar knipt. Op de eerste verdieping fungeren sociaal-realistische affiches uit een Bazelse collectie als toetssteen voor een kunstenaar die met betekenis en symboliek dolde, in de wrange traditie van Hausmann en Schwitters.
Waldmanns materiaal is prachtig oud geworden. Een mens zou eraan twijfelen of dit wel echt de verborgen schat van een miskend genie is. Het is bijna te mooi om waar te zijn.
Van de raadselachtige Karl Waldmann, over wie we niet veel meer weten dan dat hij samen met zijn Russische vrouw omstreeks 1958 in een sovjetwerkkamp verdween, doken na de val van de Muur honderden al even enigmatische collages op waarin de kunstenaar zowel met Hitler als Stalin afrekende. In de traditie van Heartfield of het dadaïstische koppel Hausmann-HÖch knipte en plakte de man een fascinerend universum bijeen dat blijkbaar niemand ooit eerder gezien had. De onderzoekers van het voorlopig nog virtuele Waldmann Museum steigeren wanneer er aan de authenticiteit van deze met vaart en betekenis opgeladen werken wordt getwijfeld; vandaag hebben ze de mooiste exemplaren in boekvorm verzameld.